De nieuwe Prestatiekaart van BioScope helpt je als teler om preciezer te kijken naar de opbrengst van een perceel en de verschillen daarin. Voor telers geeft het meer inzicht in hun eigen percelen of waar ze op moeten letten bij een huurperceel.
Telers die kaarten van BioScope gebruiken als basis voor hun precisielandbouw kunnen met de Prestatiekaart zien waar de betere en mindere plekken in de opbrengst van hun perceel zitten. In één oogopslag overziet de teler de prestatie van het perceel. Volgens Jeroen Verschoore van BioScope is er met deze kaart in de hand al veel te ontdekken en te sturen in de teelt.
‘De Prestatiekaart kijkt naar het hele vorige seizoen’, zegt Verschoore. ‘Op plaatsen waar de productie gemiddeld is, stellen we de prestatie van het gewas op 100. Een deel van het perceel zit daaronder en een deel erboven. Hoe groter deze spreiding is, hoe meer variatie in opbrengst. Het is dan de bedoeling na te gaan wat er aan de hand is op de plekken die het beter en slechter doen.’
Verschoore zegt dat telers bij het bestuderen van de Prestatiekaart allereerst moeten nadenken of ze de oorzaak van de verschillen weten. ‘Soms gaat het om een menselijke fout, zoals een zaaifout of een spuitfout. Soms is het een gevolg van het weer. Er kan een deel van het gewas verzopen of juist verdroogd zijn. Is het iets anders, dan moet de teler het gaan zoeken in de bodem of in een ziekte of in de kwaliteit van uitgangsmateriaal.
Het kan dat de bodem weinig verschillen kent, bijvoorbeeld in een heel gelijkmatige grond in de Noordoostpolder. Kleigehaltes verschillen daar soms over een heel perceel bijzonder weinig, zeker in vergelijking met een veel bonter perceel, zoals de mensen van BioScope vaker zien in Zeeland of Noord-Holland. Telers herkennen vaak wel patronen in een perceel, als het gaat om de bodemsamenstelling. De ervaring van Verschoore is echter dat op de Prestatiekaarten genoeg verschil te zien is om er wat mee te kunnen.
Meer jaren
De nu beschikbare Prestatiekaart is van 2019. Dit jaar kunnen telers aan het eind van het seizoen al over de Prestatiekaart van dit jaar beschikken. Daarmee is het ook een handig hulpmiddel voor het plannen van de volgende teelt. En dan worden er steeds meer jaren aan toegevoegd. ‘Het voordeel als telers gaan werken met prestatiecijfers van meerdere jaren, is dat dan structurele van eenmalige effecten onderscheiden kunnen worden. Zo worden de consistente verschillen steeds duidelijker’, zegt Verschoore over de verdere ontwikkeling van de Prestatiekaart. ‘De prestatiekaart en de BioScope Bodemzonekaart geven samen een heel waardevol beeld voor de teler.’
Bij het huren van land krijgt de teler een beter beeld van wat de prestaties zijn. Dergelijke percelen volgt de huurder meestal alleen in de jaren dat hij er zelf op boert en dat maakt een Prestatiekaart extra nuttig. ‘Is het huurland heel bont, dan kan de teler er bij de inzet van middelen of de plantafstand rekening mee houden, misschien soms zelfs besluiten dat dit land ongeschikt is.’
Door verschillen in andere jaren en gewassen te zien, is het ook mogelijk te leren over de oorzaak van die verschillen. Verschoore geeft als voorbeeld een slechte plek in een graanperceel. Als de aardappelen op diezelfde plek achterblijven, sluit dat aaltjesproblemen grotendeels uit. Graan is immers gevoelig voor andere plagen dan aardappelen.
Bewijs
Effecten van menselijk handelen worden dankzij de Prestatiekaart nog duidelijker. Als voorbeeld noemt Verschoore de effecten van het leggen van leidingen door boerenland. Vergoedingen daarvoor worden gebaseerd op de verwachte schade aan het gewas. Bij het bekijken van Prestatiekaarten van percelen waar een gasleiding doorgetrokken is, blijkt dat de schade door het graven met zware machines soms behoorlijk groot is en jaren zichtbaar blijft. De opbrengst kan rondom de leiding tientallen procenten lager liggen als gevolg van verdichting en verstoring in de bodem. De onderstaande Prestatiekaart laat de achterblijvende gewasgroei zien als brede, rode baan midden in het beeld.
Bij andere Prestatiekaarten zag de teler verschillende banen door het perceel lopen. Na analyse bleek dat de mest die gebruikt was verschilde. De achtergebleven banen hadden dunnere drijfmest gehad dan de betere.
Individueel of samen met studieclubgenoten kunnen telers de Prestatiekaart gebruiken om voorafgaand aan het seizoen de teelt te bespreken en te plannen. Opbrengstmeting op de combine kan een waardevolle aanvulling zijn. De prestatiekaart kijkt naar de gegroeide biomassa. De opbrengstmeting op de combine kan laten zien of dat zich één op één laat vertalen naar de kilo’s product.
Wat volgt
Als het seizoen op gang komt kan de teler de groei van het gewas gaan volgen met nieuwe opnames van BioScope. De nieuwe satelliet- en dronebeelden volgen de ontwikkeling van de biomassa van het groeiende gewas en de opname van stikstof. Daarbij wordt het belangrijk om de afwijkingen te signaleren ten opzichte van wat met de Bodemkaart en de Prestatiekaart te verwachten leek. Hierover meer in een volgend artikel.
Leden van LTO kunnen kennismaken met BioScope tegen een speciaal tarief.
Schrijver: Jorg Tönjes